Diagnoza logopedyczna to ocena rozwoju (nie tylko rozwoju systemu językowego) dziecka poprzez obserwacje, wywiad oraz uczestnictwo dziecka w organizowanych przez logopedę aktywnościach.
Wywiad z rodzicem
Przeprowadzenie wywiadu jest bardzo ważną częścią diagnozy. Logopeda zwykle pyta o:
-
przebieg rozwoju psychoruchowego dziecka (np. kiedy dziecko zaczęło siadać, chodzić),
-
przebieg rozwoju mowy (kiedy dziecko zaczęło mówić, pierwsze wyrazy, pierwsze zdania),
-
sposób karmienia dziecka (piersią czy sztucznie, kiedy zostały wprowadzone pokarmy stałe i jakie, czy dziecko ma problemy z gryzieniem twardych pokarmów, czy ma problemy z połykaniem),
-
częstość chorób dziecka (ważna jest informacja, jak często przechodzi infekcję górnych dróg oddechowych, czy ma nawyk oddychania ustami, czy śpi z otwartymi ustami i chrapie),
-
choroby matki w ciąży, przebieg ciąży i porodu,
-
wady wymowy w rodzinie,
Uzyskane w wywiadzie informacje pomogą logopedzie określić przyczynę wady wymowy i opracować skuteczny plan terapii.
Badanie mowy
Badanie mowy odbywa się podczas obserwacji spontanicznej mowy. Logopeda rozpoczyna badanie krótką rozmową z dzieckiem. Pyta o zainteresowania, ulubione książki i zabawki. Celem tej rozmowy jest zbadanie:
-
umiejętności nawiązywania kontaktów przez dziecko, zasobu słownika,
-
umiejętności formułowania gramatycznej wypowiedzi,
-
umiejętności formułowania i wypowiadania własnych myśli.
Następnie w trakcie zorganizowanych przez logopedę zabaw i gier oceniany jest sposób wymowy głosek przez dziecko. W trakcie zabaw, dziecko nazywa obrazki, powtarza za logopedą słowa i zdania.
Podczas wizyty diagnostyczne logopeda ocenia się także:
-
budowę i sprawność narządu mowy- język, podniebienie, wędzidełko, zgryz, wargi,
-
funkcje oddechowe,
-
zgryz,
-
słuch,
W przypadku małych dzieci, z poważnymi zaburzeniami systemu językowego, ocenianie jest także:
-
rozumienie mowy,
-
wykonywanie poleceń,
-
zabawa,
-
funkcje poznawcze z wykorzystaniem Tesu S.O.N.
W przypadku starszych dzieci logopeda sprawdza także: słuch fonemowy, analizę i syntezę słuchową, analizę i syntezę wzrokową, umiejętność logicznego myślenia, ćwiczenia pamięci. U dzieci w wieku szkolnym logopeda dodatkowo ocenia umiejętność czytania i pisania.
W trakcie podsumowania omawiam wyniki badania, stawiam diagnozę, a także przedstawiam plan ewentualnej terapii logopedycznej. Jest to także czas, aby odpowiedzieć na wszystkie pytania pacjenta i rozwiać wątpliwości.
